Cypr Północny – wyjazd do kraju, którego nie ma
Cypr Północny to miejsce wciąż nieco nieodkryte. Zamieszkujący południową część wyspy Grecy często demonizują swojego sąsiada, mówiąc że nie ma tam po co jechać. Analogiczną wersję usłyszymy od Turków z części Północnej. W tym wpisie postaram się przekazać Wam najpotrzebniejsze informacje, z którymi warto się zapoznać zanim pojedziecie do kraju, którego nie ma.
Jak powstał Cypr Północny
Cypr od zawsze zamieszkiwały dwie nacje: Grecy i Turcy. Kraj uzyskał niepodległość od Wielkiej Brytanii w dniu 19. lutego 1960 roku. Pierwszą i widoczną od razu pozostałością po brytyjskim panowaniu jest lewostronny ruch. Po uzyskaniu niepodległości kraj często był dotykany licznymi zamieszkami pomiędzy dwiema nacjami. W lipcu 1974. roku Cypr dotknął zamach stanu, którego celem była unia z Grecją. Na to nie mogła pozwolić Turcja, która dokonała inwazji na wyspę zajmując jej północną część. Wszyscy greccy mieszkańcy obecnego Cypru Północnego zostali wypędzeni ze swoich domów, a zamieszkujący południe Turcy zostali relokowani na północ. Sprawdzono także kilkanaście tysięcy osadników z Turcji. Stolicę kraju – Nikozję podzielono, a także wyznaczono linię demarkacyjną, tzw. zieloną linię (zwana jest tak nie z powodu przyrody, a z powodu koloru mazaka, którym linia została wyznaczona na mapie). Mieszkańcy terenów położonych wewnątrz wydzielonej strefy zostali zmuszeni do opuszczenia swoich domów. Obecnie wewnątrz linii mamy prawdziwe miasto duchów, przywodzące na myśl Prypeć. Znajdziemy tam m.in. opuszczone lotnisko, gdzie na pasie wciąż stoją samoloty, a także salony samochodowe z fabrycznie nowymi autami. Niestety zwiedzanie linii demarkacyjnej jest kompletnie nielegalne. Zapraszam do zapoznania się z reportażem agencji Reuters z tego miejsca.
Jak wjechać na Cypr Północny
Jeśli chcecie zwiedzić Cypr Północny, to granicę można przekroczyć na dwa sposoby:
- drogą lądową, przekraczając zieloną linię w jednym z kilku wyznaczonych punktów (najpopularniejsze jest przejście graniczne w Nikozji);
- samolotem, przylatując na położone na północy lotnisko Ercan – jest to jednak nieco kłopotliwe. Można się tam dostać tylko lecąc przez Istambuł lub inne tureckie miasto, ponieważ lotnisko obsługuje jedynie loty do Turcji. Warto też wiedzieć, że jeśli dostaniecie się na Cypr Północny tą drogą i zechcecie przekroczyć granicę z południem, to manewr taki zostanie przez władze cypryjskie uznany za nielegalne przekroczenie granicy i narazi Was na karę finansową.
Z Polski obecnie najwygodniej jest polecieć Wizzairem do Larnaki i stamtąd pojechać na północ, przekraczając granicę w Nikozji. Szukając biletów zwróćcie uwagę na lotnisko w Katowicach, loty Wizzem na Cypr są tam średnio dwa razy tańsze niż z Warszawy. Warto zamówić sobie wcześniej taksówkę, koniecznie z północnej części, koniecznie ustalając cenę wcześniej (odliczcie kwotę, możecie bowiem być pewni, że kierowca nie będzie miał wydać reszty).
Dla zainteresowanych podaję numery do 3 północnocypryjskich korporacji taksówkowych, z których usług korzystałem:
Jasmine Taxi +90 542 859 90 91
Jay Jay Taxi +90 533 837 35 35
Joker Taxi +90 533 861 18 03
Waluta na Cyprze Północnym
Turecka Republika Cypru Północnego, jak formalnie brzmi nazwa kraju, nie dysponuje własną walutą. Sytuacja jest tam nieco skomplikowana – oficjalną walutą jest bowiem lira turecka (taka waluta obowiązuje w sklepach i restauracjach). Gdybyście jednak chcieli np. kupić czy też wynająć mieszkanie na dłuższy czas albo posłać dziecko do prywatnej szkoły na Cyprze Północnym – wówczas wszystkie rozliczenia prowadzone są w funtach brytyjskich. W każdej knajpie zapłacicie też w euro, resztę jednak prawie na 100% wydadzą Wam w tureckiej lirze. Warto też zapoznać się z kursem liry w którymś z licznych kantorów. Ostatnio (koniec czerwca 2017) kurs w kantorach wynosił 3,91 liry za euro, a w knajpach standardowo zaoferują nam 3,5-3,6 – dlatego warto wcześniej o to zapytać. Podobny niekorzystny kurs obowiązuje przy płatnościach kartą. Zdecydowanie najlepszą opcją jest więc zawsze wizyta w kantorze po dotarciu na miejsce.
Telefony i internet na Cyprze Północnym
Wprawne oko zapewne dostrzegło w poprzednim akapicie, że Cypr Północny używa takiego samego prefiksu międzynarodowego (+90) jak Turcja. Kraj ten też nie posiada własnej domeny internetowej i korzysta z domeny tureckiej.
Ponieważ kraj ten formalnie nie istnieje, to w odróżnieniu od Cypru Południowego nie należy do UE. W związku z tym minuta połączenia – czy to wychodzącego, czy przychodzącego – kosztuje prawie 5 złotych. O korzystaniu z internetu mobilnego na polskiej karcie SIM najlepiej zapomnijcie od razu. Odradzam też zakup lokalnej karty prepaid – lokalna karta nie będzie działała w polskim telefonie, ponieważ panuje tam wymóg rejestracji aparatów telefonicznych na podstawie numeru IMEI. Dopiero po dokonaniu takiego zabiegu można korzystać z lokalnej karty. Żeby jednak było jeszcze trudniej, to zarejestrować można tylko aparat kupiony na Cyprze Północnym.
Zadacie pewnie pytanie: to jak w takim razie dzwonić? Wszystkie hotele i prawie każda restauracja ma dobrze działające wifi. Polecam instalację Skype’a do połączeń lokalnych – minuta kosztuje wówczas zaledwie kilka eurocentów, a brak telefonu może okazać się bardzo uciążliwy, kiedy np. o 2-giej nad ranem zapragniecie zamówić sobie kebab. Posiadaczy urządzeń Apple’a czeka pewne zaskoczenie, ponieważ kiedy będziecie chcieli sprawdzić prognozę pogody na telefonie, zobaczycie tylko dwie smutne kreski i absolutnie żadnej informacji. Zaskoczenie czeka także na iWatch’u – w miejscu, gdzie normalnie widnieje nazwa miejscowości wyświetlą nam się tylko współrzędne geograficzne.
Religia na Cyprze Północnym
Kraj jest prawie całkowicie muzułmański. Wiarę w Allaha deklaruje 99,6% mieszkańców północy, a pozostała część to katolicy różnych odłamów. Islam nie wydaje się tam być jakoś szczególnie gorliwy. Kobiet w burkach spotkacie tam zdecydowanie mniej niż w Paryżu. Naturalnie jednak kilka razy dziennie usłyszycie nawoływanie muezina.